فرز یکی از پرکاربردترین ابزارها در صنعت و کارگاه‌ها است که اصلی‌ترین کارکرد آن برش و سایش انواع مواد است. با این وجود، فرز می‌تواند بسیار خطرناک باشد. عدم رعایت نکات ایمنی می‌تواند منجر به جراحات جدی از جمله بریدگی، سوختگی، و آسیب‌های چشمی شود.
در این مطلب از سایان اوج پارس همراه ما باشید تا با یادگیری نکات ایمنی کار با فرز خطرات احتمالی کار با این ابزار را به حداقل برسانید.
معرفی انواع فرز و اجزای آن
فرز و مینی فرز در سه نوع برقی، شارژی تولید می‌شوند. هر کدام از این نوع فرزها مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای متفاوتی مناسب هستند.
اجزای اصلی فرز شامل دسته، موتور، صفحه برش و گارد محافظ می‌شود. شناخت دقیق این اجزا و عملکرد آنها، برای استفاده صحیح و ایمن از فرز ضروری است.
آشنایی با خطرات کار با فرز
کار با فرز خطرات متعددی از جمله برق گرفتگی، پرتاب قطعات و لرزش دارد. شناخت این خطرات و علل آنها، اولین قدم برای پیشگیری از بروز حوادث ناگوار است.
برخی از خطرات رایج کار با فرز عبارتند از:
1. برق گرفتگی
استفاده از فرز در محیط‌های مرطوب یا در صورت نقص فنی سیم و عایق دستگاه می‌تواند خطر برق گرفتگی را به همراه داشته باشد.
2. پرتاب قطعات
در حین کار با فرز، ممکن است قطعاتی از صفحه برش یا مواد در حال برش پرتاب شده و به کاربر یا افراد حاضر در محیط کار آسیب برسانند.
3. بریدگی
تماس با صفحه برش در حال چرخش می‌تواند منجر به بریدگی‌های عمیق و خونریزی شدید شود.
4. سوختگی
جرقه‌های حاصل از کار با فرز می‌توانند باعث سوختگی در نواحی مختلف بدن شوند.
5. آسیب‌های چشمی
فرز در حین کار، جرقه‌های زیادی تولید می‌کند. پرتاب ذرات و جرقه‌ها می‌تواند به چشم کاربر آسیب برساند و منجر به تاری دید، التهاب و یا حتی کوری شود.
راهکار ساده برای جلوگیری از این خطرات استفاده از عینک ایمنی مناسب است. برای انتخاب و استفاده از عینک، نکات زیر را در نظر بگیرید:
- نوع عینک: عینک‌های ایمنی مختلفی در بازار موجود است. عینک‌های با قاب کامل و محافظ‌های جانبی برای کار با فرز مناسب‌تر هستند.
- جنس عدسی: عدسی عینک باید از جنس پلی کربنات باشد که در برابر ضربه مقاوم است.
- استاندارد: عینک باید دارای استانداردهای ایمنی مانند ANSI Z1 باشد.
6. آسیب‌های تنفسی
کار با فرز، به‌ویژه هنگام سمباده‌زنی و برش مواد، با تولید حجم زیادی گرد و غبار ریز همراه است. این ذرات معلق نه تنها در محیط کار پخش می‌شوند، بلکه در صورت عدم استفاده از ماسک مناسب، می‌توانند به راحتی وارد سیستم تنفسی شده و سلامتی شما را به خطر اندازند.
استنشاق گرد و غبار می‌تواند موجب بیماری‌های تنفسی، آلرژی و مشکلات ریوی مانند سیلیکوزیس شود.
استفاده از ماسک مناسب، اولین قدم برای حفظ سلامتی شما در برابر خطرات تنفسی کار با فرز است. برای انتخاب و استفاده از ماسک، نکات زیر را در نظر بگیرید:
- نوع ماسک: ماسک‌های مختلفی برای کار با فرز وجود دارد. ماسک‌های کاغذی ساده برای این کار مناسب نیستند و باید از ماسک‌های با فیلتر تصفیه ذرات مانند ماسک‌های N95 یا P100 استفاده کنید.
- اندازه ماسک: ماسک باید به طور کامل دهان و بینی را بپوشاند و هیچگونه درز یا منفذی نداشته باشد.
- کیفیت فیلتر: فیلتر ماسک باید به طور مرتب تعویض شود، به خصوص اگر کار با فرز به طور مداوم انجام می‌شود.
7. آسیب‌های شنوایی
صدای بلند یکی از خطرات پنهان اما جدی کار با فرز است. این ابزار قدرتمند می‌تواند صدایی تا 100 دسی‌بل (A) تولید کند که تقریباً معادل صدای یک کامیون در حال عبور است. قرار گرفتن در معرض چنین صدای بلندی، حتی برای مدت کوتاه، می‌تواند به شنوایی شما آسیب دائمی برساند.
برای جلوگیری از این خطرات استفاده از گوش‌گیر مناسب هنگام کار با فرز ضروری است. برای انتخاب و استفاده از گوش‌گیر نکات زیر را در نظر بگیرید:
- نوع گوش‌گیر: انواع مختلفی از گوش‌گیرها مانند گوش‌گیرهای داخل گوشی و روگوشی در بازار موجود است. انتخاب نوع مناسب به سلیقه و نیاز شما بستگی دارد.
- سطح نویز: گوش‌گیر باید به طور کامل صدا را مسدود کند و دارای ضریب کاهش نویز (NRR) مناسب باشد.
- راحتی: گوش‌گیر باید به طور راحت در گوش قرار بگیرد و باعث اذیت شما نشود.
علاوه بر استفاده از گوش‌گیر، سعی کنید پس از کار با فرز، در محیطی آرام استراحت کنید تا گوش‌هایتان فرصت بازیابی داشته باشند. همچنین به طور دوره‌ای شنوایی خود را توسط متخصص گوش و حلق و بینی معاینه کنید.
خطرات کار با مینی فرز
مینی فرز، ابزاری قدرتمند و پرکاربرد است که با اتکا به سرعت و صفحه دیسک خود، قادر به برش طیف وسیعی از متریال‌ها و همچنین ساب‌زنی و سنباده‌کاری (با تعویض صفحه) است. اما مانند سایر ابزارهای برشی، کار با مینی فرز نیز خطراتی را به همراه دارد که باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرند.
خطرات کار با مینی فرز شبیه به دستگاه فرز است و بهتر است نکات ایمنی که در ادامه می‌آید را رعایت کنید تا هنگام کار با این دستگاه آسیب نبینید.
بیشتر بخوانید: بهترین مینی فرز کدام است؟ (بهترین مدل های مینی فرز)
نکات ایمنی کار با فرز
در این بخش به نکات ایمنی کار با فرز می‌پردازیم. این نکات شامل موارد زیر می‌شود:
نکات ایمنی قبل از استفاده از فرز
- بررسی دستگاه: قبل از استفاده از فرز، باید آن را به طور کامل بررسی کنید تا از سالم بودن تمام اجزای آن مانند سیم، کلید، دسته، صفحه برش و گارد محافظ اطمینان حاصل کنید.
- استفاده از لوازم ایمنی: استفاده از لوازم ایمنی مناسب مانند عینک، دستکش، ماسک و لباس کار هنگام کار با فرز ضروری است.
- محیط کار مناسب: فضای کار باید به اندازه کافی روشن، تهویه مناسب و عاری از مواد قابل اشتعال باشد.
نکات ایمنی حین استفاده از فرز
- نحوه صحیح کار با فرز: از روش صحیح استفاده از فرز برای کار مورد نظر خود استفاده کنید. به عنوان مثال، برای برش فلز از صفحه برش مخصوص فلز و برای سایش چوب از صفحه ساب مخصوص چوب استفاده کنید.
- کنترل فرز: همیشه فرز را با دو دست خود نگه دارید و از تسلط کامل بر آن اطمینان حاصل کنید.
- فشار مناسب: از فشار بیش از حد به فرز خودداری کنید.
- محافظت از دیگران: افراد حاضر در محیط کار را از خطرات احتمالی کار با فرز دور نگه دارید.
نکات ایمنی بعد از استفاده از فرز
- خاموش کردن دستگاه: بعد از اتمام کار، فرز را خاموش کرده و از برق جدا کنید.
- تمیز کردن دستگاه: فرز را از گرد و غبار و براده‌های فلز تمیز کنید.
- نگهداری و تعمیرات: فرز را در مکانی مناسب و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. برای حفظ عملکرد صحیح و ایمن فرز، باید به طور منظم آن را نگهداری و تعمیر کنید.
جمع بندی
با رعایت نکات ایمنی ذکر شده در این مطلب می‌توانید از خطرات احتمالی کار با فرز جلوگیری کنید و از این ابزار قدرتمند به طور ایمن و کارآمد استفاده کنید.
