حدیده ابزاری کاربردی و پرکاربرد در صنعت و مصارف خانگی است. با استفاده از حدیده می توان به راحتی و با دقت بالا رزوه های مختلف را بر روی سطوح فلزی ایجاد کرد. در این مقاله از سایان اوج پارس با حدیده کاری، انواع حدیده و کاربردهای آن آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
حدیده کاری چیست؟
حدیده کاری، فرآیند فلزکاری است که در آن از حدیده برای ایجاد رزوه در داخل یا خارج از قطعات فلزی استفاده می‌شود. حدیده ابزاری شبیه به مته است که دارای دندانه‌های مارپیچی است. از این ابزار برای بریدن فلز و ایجاد رزوه استفاده می‌شود. حدیده کاری در ایجاد رزوه در لوله‌ها و اتصالات، پیچ‌ها و مهره‌ها، تعمیر رزوه‌های آسیب‌دیده و ساخت قطعات جدید با رزوه کاربرد دارد.
این ابزار از جنس های مختلفی مانند فولاد، چدن، آلومینیوم و مس ساخته می‌شود. انتخاب جنس حدیده به جنس پیچ و مهره و نوع کاربری بستگی دارد.
انواع حدیده
حدیده‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه به معرفی برخی از رایج‌ترین انواع حدیده می‌پردازیم:
-
حدیده دستی
این نوع حدیده برای کارهای سبک‌تر و در پروژه‌های کارگاهی و ساختمانی استفاده می‌شود. حدیده‌های دستی در 3 نوع کلی گرد، شش گوش و دو نیم تولید می شوند.
- حدیده گرد: این نوع حدیده شیارهای تیز و برنده‌ای دارد. حدیده های دستی گرد در دو نوع بدون شکاف و شکاف دار موجود هستند.
- حدیده شش گوش: این نوع حدیده به دلیل قدرت برندگی کمتر، بیشتر برای ترمیم کاربرد دارد.
- حدیده دو نیم: حدیده دو نیم نوعی حدیده است که از دو قطعه مجزا تشکیل شده و برای ایجاد رزوه بر روی لوله‌ها و میله‌های فلزی با قطرهای مختلف به کار می‌رود.
بیشتر بخوانید: نحوه‌کار و نکاتی درباره حدیده دستی
-
حدیده ماشینی
این نوع حدیده برای مصارف صنعتی و تولید انبوه استفاده می‌شود. حدیده‌های ماشینی به طور کلی قدرتمندتر و دقیق تر از حدیده‌های دستی هستند.
-
حدیده لوله
حدیده لوله ابزاری برای ایجاد رزوه بر روی لوله های فلزی است. این ابزار از جنس فولاد یا دیگر آلیاژهای فولاد ساخته شده و از چند پارچه تشکیل شده است. استفاده از چند پارچه به منظور پهن نشدن مقطع لوله و تحت زاویه ۱۲۰ درجه است.
استفاده از حدیده لوله مزایایی دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:
- عدم تغییر پهنای مقطع لوله: به دلیل اعمال نیرو از چهار زاویه، پهنای مقطع لوله ثابت می‌ماند و تغییر نمی‌کند.
- دقت بالا: با ثابت شدن لوله در پشت پارچه‌ها، لوله به درستی هدایت شده و از انحراف آن جلوگیری می‌شود.
- حرکت لوله در شعاع کم: این نوع حدیده نیاز به حرکت لوله در شعاع کم دارد که کار را آسان‌تر می‌کند.
-
حدیده برقی
حدیده برقی ابزاری قدرتمند و کارآمد برای ایجاد رزوه بر روی لوله‌ها و میلگردها است. این ابزار با استفاده از موتور الکتریکی، نیروی لازم برای چرخاندن حدیده را فراهم می‌کند و به کاربر امکان می‌دهد تا رزوه زنی را سریع‌تر، آسان‌تر و با دقت و کیفیت بالا انجام دهد.
انواع حدیده برقی:
- حدیده برقی پرتابل: این نوع حدیده برقی به دلیل وزن کم، برای مصارف سبک و خانگی و کار در فضاهای محدود مناسب است.
- حدیده برقی کله ببری: این نوع حدیده برقی به دلیل توان بالا و گشتاور قوی، برای مصارف صنعتی و سنگین و رزوه زنی لوله‌ها و میلگردهای با قطر زیاد مناسب است.
بیشتر بخوانید: تفاوت لحیم کاری با جوشکاری چیست؟
انواع حدیده بر اساس کاربرد
حدیده‌ها را می‌توان براساس کاربرد به یکپارچه و چند پارچه تقسیم کرد، اما قبل از آن که این 2 را توضیح دهیم، بهتر است بدانید پارچه چیست؟
پارچه قطعه فولادی روی حدیده است که رزوه را روی پیچ ایجاد می‌کند. از فولاد آلیاژی یا کربنی ساخته شده و گام‌های پیچ را به طور مساوی ایجاد می‌کند.
حال برویم سراغ آشنایی با حدیده‌های یکپارچه و چند پارچه:
1. حدیده های یک پارچه:
- شش گوش: این نوع حدیده برای ایجاد رزوه بر روی پیچ های شش گوش با قطرهای مشخص (معمولاً تا 16 میلی متر برای پیچ های فولادی و 33 میلی متر برای پیچ های برنزی) استفاده می شود.
- دایرهای: این نوع حدیده برای ایجاد رزوه بر روی پیچ های دایره ای با قطرهای مشخص (معمولاً تا 16 میلی متر برای پیچ های فولادی و 33 میلی متر برای پیچ های برنزی) استفاده می شود.
استفاده از این نوع حدیده‌ها آسان‌تر و سریع‌تر است و به دلیل ساختار یکپارچه، دقت رزوه کاری بالاست؛ اما این نوع حدیده‌ها محدودیت قطر دارند و فقط برای پیچ‌های با قطرهای مشخص و کوچک‌تر قابل استفاده هستند
2. حدیده های چند پارچه
حدیده کاری چند پارچه برای پیچ های بزرگ که نیاز به براده برداری زیادی دارند، مناسب تر هستند. می‌توان آنها را برای ایجاد رزوه با گام‌های مختلف تنظیم کرد.
به دلیل ساختار چندپارچه، ممکن است دقت رزوه کاری کمی پایین تر باشد و به دلیل این پیچیدگی استفاده از آنها به مهارت و تجربه بیشتری نیاز دارد.
شما می‌توانید برای خرید انواع حدیده از مجموعه ابزارآلات حدیده روتنبرگر ما دیدن کنید. شرکت سایان اوج پارس نمایندگی رسمی روتنبرگر در ایران است و شما می‌توانید انواع ابزارآلات صنعتی را با گارانتی و خدمات پس از فروش از این شرکت تهیه کنید.
کاربردهای حدیده
حدیده کاربردهای متنوعی دارد، در ادامه این کاربردها را به صورت طبقه‌بندی شده خواهیم دید:
کاربردهای حدیده در صنعت
حدیده کاری در صنعت کاربردهای متنوعی دارد، از جمله:
- ایجاد رزوه بر روی لوله‌ها و اتصالات
حدیده‌های لوله برای ایجاد رزوه بر روی لوله‌های فلزی با قطرهای مختلف در صنایع مختلف مانند لوله کشی، تاسیسات، و ساخت و ساز استفاده می‌شوند.
- ایجاد رزوه بر روی پیچ‌ها و مهره‌ها
حدیده‌های پیچ و مهره برای ایجاد رزوه بر روی پیچ‌ها و مهره‌ها در صنایع مختلف مانند ماشین سازی، خودروسازی، و تولید لوازم خانگی کاربرد دارند.
- ایجاد رزوه در داخل سوراخ‌های فلزی
برخی از حدیده‌ها برای ایجاد رزوه در داخل سوراخ‌های فلزی در صنایع مختلف مانند قالب سازی، ابزارسازی، و ساخت قطعات صنعتی استفاده می‌شوند.
- ایجاد رزوه بر روی لوله‌های چدنی
حدیده‌های مخصوص لوله‌های چدنی برای ایجاد رزوه بر روی لوله های چدنی در صنایع مختلف مانند فاضلاب، تهویه مطبوع، و آبرسانی استفاده می‌شوند.
- ایجاد رزوه بر روی لوله‌های آلومینیومی
حدیده‌های مخصوص لوله‌های آلومینیومی برای ایجاد رزوه بر روی لوله‌های آلومینیومی در صنایع مختلف مانند هواپیماسازی، کشتی سازی، و ساخت و ساز استفاده می‌شوند.
- ایجاد رزوه بر روی لوله‌های پلاستیکی
حدیده های مخصوص لوله‌های پلاستیکی برای ایجاد رزوه بر روی لوله‌های پلاستیکی در صنایع مختلف مانند کشاورزی، آبیاری، و زهکشی کاربرد دارند.
بیشتر خوانید: تفاوت قلاویز و حدیده چیست؟
کاربردهای حدیده در مصارف خانگی
- ایجاد رزوه بر روی لوله‌های آب: برای تعمیر یا تعویض لوله‌های آب در منزل
- ایجاد رزوه بر روی پیچ‌ها و مهره‌ها: برای تعمیر یا ساخت قطعات مختلف در منزل
- ایجاد رزوه در داخل سوراخ‌های فلزی: برای ساخت قفسه، کتابخانه، و سایر اشیاء فلزی
مراحل حدیده کاری
تا اینجای مقاله آشنایی مختصری با حدیده کاری پیدا کردیم، حالا بیایید ببینیم مراحل این فرایند چگونه است؟
- انتخاب حدیده مناسب با توجه به نوع و اندازه رزوه مورد نظر
- آماده سازی قطعه فلزی: قطعه فلزی باید تمیز و عاری از هرگونه زنگ زدگی یا آلودگی باشد.
- علامت گذاری محل رزوه: محل دقیق رزوه باید روی قطعه فلزی علامت گذاری شود.
- ایجاد سوراخ: برای ایجاد رزوه در داخل قطعه فلزی، باید ابتدا سوراخی با قطر مناسب ایجاد شود.
- روانکاری: حدیده و قطعه فلزی باید قبل از شروع کار با روغن یا گریس روانکاری شوند.
- حدیده کاری: حدیده را در محل علامت گذاری شده قرار داده و با استفاده از نیروی دست یا موتور الکتریکی آن را بچرخانید.
- برداشتن حدیده: پس از ایجاد رزوه، حدیده را از قطعه فلزی جدا کنید.
بیشتر بخوانید: دستگاه جوش الکتروفیوژن چیست و چه کاربردی دارد؟
نکات مهم در حدیده کاری
اگر قصد دارید حدیده کاری انجام دهید، حتما به این نکات توجه داشته باشید:
- استفاده از حدیده مناسب با توجه به نوع و اندازه رزوه مورد نظر بسیار مهم است.
- قبل از شروع کار، باید قطعه فلزی را تمیز و عاری از هرگونه زنگ زدگی یا آلودگی کرد.
- محل دقیق رزوه باید روی قطعه فلزی علامت گذاری شود.
- برای ایجاد رزوه در داخل قطعه فلزی، باید ابتدا سوراخی با قطر مناسب ایجاد شود.
- حدیده و قطعه فلزی باید قبل از شروع کار با روغن یا گریس روانکاری شوند.
- هنگام حدیده کاری، باید از فشار بیش از حد خودداری کرد.
- پس از ایجاد رزوه، باید براده‌های فلز از قطعه فلزی جدا شوند.
حدیده کاری فرآیندی مفید و کاربردی برای ایجاد رزوه بر روی سطوح فلزی است. با استفاده از حدیده می‌توانید به سرعت و به آسانی رزوه‌های دقیق و با کیفیتی را ایجاد کنید. حدیده کاری کاربردهای فراوانی در صنعت و مصارف خانگی دارد. با رعایت نکات مهم در حدیده کاری می‌توانید از این فرآیند به بهترین نحو استفاده کنید.
